Do czego służy młot Charpy’ego?

Miarą kruchości metalu jest udarność, czyli odporność na uderzenia. Aby ustalić wielkość tej cechy, trzeba dysponować znormalizowaną dla tego typu badań próbką i specjalnym urządzeniem, które będzie działało na próbkę dokładnie określoną siłą. Materiał, który posiada małą udarność, jest zaliczany do kruchych. Próbę udarności przeprowadza się za pomocą urządzenia zwanego Młotem Charpy’ego.

Jak zbudowany jest Młot Charpy’ego?

Urządzenie miernicze zwane Młotem Charpy’ego w najprostszej wersji to stojak, na którym w łożysku osadzona jest oś wahadła, podpory do osadzania próbki i podziałka, na której odczytuje się wartość energii zużytej na zniszczenie lub odkształcenie próbki badanego materiału. Wahadło spadając z jednej strony na próbkę, działa na nią, przy czym traci określoną porcję energii. Po tym fakcie wychyla się w druga stronę, ale jego wzniesienie jest już mniejsze. Właśnie tę wartość pokazuje wskazówka na podziałce, znajdującej się w obudowie młota. Po wszystkim można określić, jaką pracę wykonał młot podczas łamania lub zniszczenia próbki. Jest nią różnica wartości wychyleń.

Tak o badaniu za pomocą tego urządzenia mówi ekspert z firmy ELANA PET, która między innymi zajmuje się badaniami wytrzymałościowymi materiałów: - Aby zbadać udarność, kładzie się dokładnie wymierzoną próbkę na dwóch podpórkach. Wahadło, które wznosi się na określoną wysokość, łamie lub odkształca próbkę w czasie gwałtownego opadania. Wszystkie wychylenia, wartość siły i inne parametry podkładane są do specjalnego wzoru, który oblicza wartość udarności.

Skąd dobierane są badane próbki?

Aby badanie za pomocą urządzenia, jakim jest Młot Charpy’ego, było w pełni miarodajne, próbki należy pozyskiwać z każdej partii wsadu lub materiału. Mogą być one wycinane z samych obrabianych przedmiotów albo z naddatków. Próbki powstałe z kęsów lub kształtowników, powinny mieć oznaczoną oś karbu, która biegnie prostopadle do powierzchni próbki. Karb na próbce może być zrobiony przez wiercenie, szlifowanie lub frezowanie.

Kiedy potrzebne jest mierzenie udarności materiałów?

Określenie wartości udarności jest potrzebne przy kontrolowaniu jakości całej produkcji lub jej wybranych fragmentów. Za pomocą Młota Charpy’ego kontroluje się również jakość materiałów w stanie wejściowym i wyjściowym. Urządzenie ma również zastosowanie w laboratoriach do badań technicznych.

Niejednokrotnie podczas badań nad jakością materiałów niezbędne jest również określenie pewnych wartości, które je charakteryzują. Może to być próba instrumentalna, która musi być zgodna z normą lub praca uderzeniowa, która również należy do mierników odporności materiałów.